Tι καινούργιο μπορεί να προσφέρει πλατφόρμα που ανακοινώθηκε από το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης;
Η κακή συμπεριφορά των οδηγών στην Ελλάδα, ως αποτέλεσμα της αδιαφορίας της Πολιτείας να αντιμετωπίσει σοβαρά το πρόβλημα, έχει οδηγήσει να είμαστε συνεχώς στις τελευταίες θέσεις στις επιδόσεις οδικής ασφάλειας ανάμεσα στα κράτη της ΕΕ. Το 2024 η Ελλάδα κατατάχθηκε 25η ανάμεσα στα 27 κράτη. Κλειδί για τη βελτίωση είναι η ενδελεχής καταγραφή των ατυχημάτων με προτεραιότητα στην καταγραφή των ποιοτικών χαρακτηριστικών τους, έτσι ώστε να ακολουθεί στη συνέχεια μια ποιοτική ανάλυση που με τη σειρά της θα οδηγεί στη χάραξη των κατάλληλων πολιτικών.
Η πλατφόρμα που ανακοινώθηκε από το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, με στόχο τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας, είναι μία πολύ θετική κίνηση η οποία θα αποτελέσει το πρώτο βήμα για αυτήν την ποιοτική ανάλυση των τροχαίων ατυχημάτων που χρειαζόμαστε. Πρόκειται για μια καταρχήν εξαιρετική πρωτοβουλία και θα αποτελέσει μία ευκαιρία για την ψηφιακή αναβάθμιση του Δελτίου Τροχαίου Ατυχήματος, από την Τροχαία. Βέβαια, ο ψηφιακός χάρτης από μόνος του δεν αρκεί διότι εκτός από τις θέσεις των οδικών ατυχημάτων πρέπει να εντοπίσουμε και τις αιτίες τους μέσα από τις κατάλληλες αναλύσεις με πρόσθετα στοιχεία που δυστυχώς λείπουν.
Tι διαφορές υπάρχουν ανάμεσα στην Ελλάδα και στα άλλα κράτη σχετικά με τα δεδομένα οδικής ασφάλειας;
Είναι απαραίτητο να προχωρήσουμε σε ειδικές μελέτες των δεικτών επίδοσης –
key performance indicators – έτσι ώστε να αποκτήσουμε τη μεγάλη εικόνα για τις αιτίες των ατυχημάτων. Ενώ στα περισσότερα Ευρωπαϊκά κράτη καταγράφονται συστηματικά στοιχεία για την παραβατικότητα των οδηγών (όχι τις παραβάσεις που πιστοποιεί η Τροχαία, αλλά το σύνολο της παραβατικότητας μέσω από δειγματοληπτικές έρευνες), στην Ελλάδα έχουμε πάρει “διαζύγιο” από τη συλλογή των απαραίτητων στοιχείων, αρνούμενοι ακόμη και τη σχετική κοινοτική χρηματοδότηση. Δεν γνωρίζουμε καθόλου ούτε πόσοι και πόσο υπερβαίνουν τα όρια ταχύτητας, πόσοι οδηγούν υπό την επήρεια αλκοόλ ή χρησιμοποιώντας κινητό και εάν φορούν ή όχι ζώνη και κράνος. Όσο δεν εντοπίζουμε τις πραγματικές αιτίες, τα ατυχήματα δεν μειώνονται.
Ποιες περιοχές της Αττικής έχουν την μεγαλύτερη και την μικρότερ επικινδυνότητά αντίστοιχα;
Η επικινδυνότητα στις περιοχές της Αττικής σχετίζεται με τον συνδυασμό κυκλοφοριακών φόρτων και αντίστοιχων ταχυτήτων που αναπτύσσονται στο συγκεκριμένο οδικό δίκτυο. Στις περιοχές με χαμηλούς φόρτους (κυρίως εκτός λεκανοπεδίου) ο αριθμός των εμπλοκών οχημάτων και η επικινδυνότητα είναι χαμηλή.
Επίσης στις περιοχές με υψηλούς κυκλοφοριακούς φόρτους και κυκλοφορία συχνά σε συμφόρηση (κεντρικές περιοχές), οι ταχύτητες είναι χαμηλές και ο αριθμός των ατυχημάτων αναλογικά είναι χαμηλός. Στις περιοχές με κυκλοφοριακούς φόρτους ούτε υψηλούς ούτε χαμηλούς που επιτρέπουν την ανάπτυξη υψηλότερων ταχυτήτων (δυτικά και νότια προάστια) παρατηρείται υψηλότερη επικινδυνότητα.
Ο δήμος Μάνδρας βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις όσον αφορά την επικινδυνότητα για εκδήλωση ατυχήματος, όμως στη σοβαρότητα του ατυχήματος, όταν τελικά αυτό συμβεί, αυτός ο δήμος βρίσκεται στην πρώτη θέση. Το ίδιο συμβαίνει και με τον Ασπρόπυργο, μια περιοχή με χαμηλή σχετικά επικινδυνότητά στην εκδήλωση ατυχήματος, η οποία επίσης βρίσκεται στις πρώτες θέσεις σοβαρότητας ατυχήματος.
Ο δήμος της Αθήνας, από την 13η θέση στην επικινδυνότητα βρίσκεται στην 7η θέση από το τέλος όσον αφορά στη σοβαρότητα του ατυχήματος. Στην Αθήνα συμβαίνουν συγκριτικά λιγότερα ατυχήματα από ό,τι στην υπόλοιπη Ελλάδα, λόγω της έντονης κυκλοφοριακής συμφόρησης στην Πρωτεύουσα. Τα ατυχήματα συμβαίνουν κυρίως βραδινές ώρες αλλά και αργίες, σε σημεία που οι οδηγοί αναπτύσσουν μεγάλες ταχύτητες, όπως Κατεχάκη, Καλαμακίου κ.α. Στην πραγματικότητα, στην Αθήνα συγκεκριμένα, το πρόβλημα με τις ταχύτητες που κινούνται τα οχήματα δεν είναι ότι είναι πολύ υψηλές, αλλά ότι σε πολλές περιπτώσεις είναι ακατάλληλες για τη στιγμή και την περίσταση.
Όσο πιο πυκνοκατοικημένη είναι μια περιοχή, τόσο χαμηλότερες ταχύτητες αναπτύσσονται και τόσο λιγότερα ατυχήματα συμβαίνουν. Για τον λόγο αυτό οι περιοχές εντός του λεκανοπεδίου της Αττικής εμφανίζουν χαμηλότερη σοβαρότητα ατυχημάτων σε σχέση με τις περιοχές εκτός του λεκανοπεδίου. Η αυξημένη επικινδυνότητα στις ανατολικές περιοχές της Αττικής (Μάνδρα – Ασπρόπυργος) ενδεχομένως οφείλεται στις υψηλότερες ταχύτητες που αναπτύσσονται στο υπεραστικό δίκτυο, σε συνδυασμό με την κατάσταση του οδικού δικτύου και τη συμπεριφορά των οδηγών της περιοχής και της αντίστοιχης αστυνόμευσης.
Την πολυσύνθετη φύση του ζητήματος ειδικά μέσα στις πόλεις, αποτυπώνουν και οι δύο από τις χειρότερες θέσεις στην Αθήνα, όσον αφορά την επικινδυνότητα για εκδήλωση τροχαίων ατυχημάτων. Πρόκειται για τη συμβολή των οδών Καποδιστρίου και Πατησίων και τη συμβολή της οδού Κουμπάρη με τη λεωφόρο Βασιλίσσης Σοφίας. Και στις δύο περιπτώσεις, τα γεωμετρικά χαρακτηριστικά αυτών των δρόμων και τα χαρακτηριστικά της κυκλοφορίας είναι τέτοια, που οδηγούν σε ατυχήματα γιατί δεν υπάρχει καλή ορατότητα. Την ώρα που τα οχήματα στον δευτερεύοντα άξονα τρέχουν, οι οδηγοί στον πρωτεύοντα άξονα δεν τα βλέπουν. Σε αυτές τις δύο θέσεις, τις περισσότερες φορές τα ατυχήματα προκαλούνται λόγω ταχύτητας και παραβίασης κόκκινης ένδειξης του σηματοδότη. Είναι όμως διαφορετικό να παραβιάζεις κόκκινο φανάρι κάπου που σε βλέπουν οι άλλοι οδηγοί και άλλο να το κάνεις κάπου που δεν είσαι ορατός, ενώ περιστοιχίζεσαι από κτίρια.
Τι ρόλο παίζει η ψηφιοποιήσει των κλήσεων σε σχέση με τα οδικά ατυχήματα;
Τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς, τα στοιχεία των οδικών ατυχημάτων συλλέγονται από την Τροχαία, όμως στη χώρα μας η διαδικασία δεν έχει ακόμη ψηφιοποιηθεί. Επιπλέον, ούτε οι παραβάσεις του ΚΟΚ καταγράφονται από ηλεκτρονικά μέσα (κάμερες). Στα άλλα ευρωπαϊκά κράτη οι τροχονόμοι συχνά δεν “κόβουν” έντυπες κλήσεις, αλλά αξιοποιούν συστηματικά τα ηλεκτρονικά μέσα καταγραφής (κάμερες) για αυτόματη και συστηματική καταγραφή των βασικών παραβάσεων: υπέρβασης ορίων ταχύτητας, μη χρήσης κράνους/ζώνης και χρήσης κινητού. Όταν οι οδηγοί γνωρίζουν ότι η πιθανότητα τόσο να ελεγχθούν οι παραβάσεις τους όσο και να τιμωρηθούν είναι μικρή, υιοθετούν αβίαστα επικίνδυνες συμπεριφορές με αποτέλεσμα τον υψηλό αριθμό ατυχημάτων στη χώρα μας.
Συνέντευξη στην Καθημερινή τον Μάρτιο του 2025
Leave A Comment